- Aardkundige Waarden, kansen voor medegebruik

De gemeente Winterswijk wordt als decennia lang als de mozaïekvloer van Nederland gezien, waarmee de veelheid aan geologische kenmerken wordt bedoeld. Het is juist dit unieke deel van Nederland waar meer aandacht en beschermende maatregelen opgezet moeten worden, Het is deze uniciteit die meer ingezet kan worden voor
• landschap;
• recreatie;
• cultuur;

In deze opdracht is onderzoek gedaan naar het voorkomen van de kwaliteiten van geologische, geomorfologische en bodemkundige kwaliteiten.
Aan de hand van literatuuronderzoek, interviews met uiteenlopende specialisten en terreinverkenningen is gebleken het landschap van de gemeente Winterswijk een unieke plaats in Nederland inneemt.

Geologische afzettingen die in deze vorm, voorkomen en samenstelling nergens anders in Nederland te vinden zijn. Geomorfologisch zijn veel aspecten nog in hun oorspronkelijke vorm. Dekzandafzettingen, waarop later de essen zijn ontstaan, de loop van veel beken oogt als een natuurlijke beekloop. Wetenschappelijk onderzoek heeft echter uitgewezen dat op veel plaatsen de beek, lang geleden, moet zijn verlegd. Er zijn omstandigheden geweest die de mensen er toe heeft gebracht de loop van een aantal beken te verleggen. Naar de oorzaken hiervan is nog geen onderzoek gedaan. Bodems- en bodemlandschappen zijn door ingrepen van de mens aan het veranderen om een meer economische bedrijfsvoering te realiseren. De winning van turf heeft er toe geleid dat veel van het oorspronkelijke veengronden zijn verdwenen. Door toenemend peilbeheer en luchttoetreding zijn de oorspronkelijke en specifieke bodemprofielen aan het veranderen. De gevolgen van overbemesting en stikstofdepositie zijn nog niet in te schatten.

Doordat verschillende geologische- en geomorfologiche elementen aan het oppervlakte komen en zelf dagzomend voorkomen bestaat de kans om ze aan een groot publiek te tonen. Op veel plaatsen zijn steilranden en essen direct zichtbaar in het landschap. Ook meanderende beken met hun oeverwallen, veendijken en veenafzettingen zijn duidelijk herkenbaar. Minder goed tot vrijwel onzichtbaar zijn de zogenaamde GEA-objecten, aardkundige objecten met een geologische, geomorfologische en bodemvormende oorsprong. Ze zijn vrijwel onbekend bij het grote publiek.