- Jonge ontginningen landschap

De uitdrukking van het eeuwenoude landschap op basis van de door natuurlijke omstandigheden ingegeven bewonersgeschiedenis vervaagd door ingrepen als drooglegging en schaalvergroting in de landbouw. Door de komst van de kunstmest konden de arme heidevelden vanaf het begin van de 20-eeuw konden ze daarom langzaam in cultuur gebracht worden. In diezelfde tijd zijn de hoogveengebieden ontgonnen ten behoeve van de turfwinning waardoor veenputten ontstonden.
Oorspronkelijk lagen de boerderijen aan of in de buurt van essencomplexen. Later volgde de ontwikkeling naar de andere ontgonnen gebieden. Hierdoor kon een uiteenlopend landschapstype ontstaan. Over het algemeen treft men hier zelden of nooit een nauwe verbondenheid aan met visueel waarneembare occupatiepatronen en fysisch geografische gesteldheid. Kenmerkend is rationele opzet met rechtlijnige patronen van wegen, sloten en verkaveling.

Vanaf de jaren 50 van de vorige eeuw vinden ingrijpende maatregelen in dit landschap plaats. Door schaalvergroting en intensivering van de landbouw wordt de ontwatering drastisch verbeterend, Veel sloten en greppels worden als overbodig aangemerkt en verdwijnen. Kleine percelen worden samengevoegd. Het landschap verzakelijkt. Heggen en struwelen verdwijnen en grasbestand wordt door bemesting, verzanding en herinzaai veranderd. Veel delen verliezen hierdoor hun oorspronkelijke karakter. Enkele delen zijn aan deze drift kunnen ontsnappen en herbergen daardoor een rijkdom aan graslanden, heggen en struwelen.


Halfnatuurlijke landschappen
Strikt genomen heeft Winterswijk geen natuurlijk landschap meer. Een landschap waar door natuurlijke invloeden flora en fauna voorkomt, beïnvloed of bepaald wordt. Door menselijke handelen is er een landschap ontstaan dat nagenoeg natuurlijk genoemd kan worden. Er is een vegetatiebeeld ontstaan dat zou kunnen voorkomen onder natuurlijke omstandigheden.
Naast dit nagenoeg natuurlijke komt in Winterswijk het half natuurlijke landschap voor. We moeten hierbij denken aan een stukje broekbos, een heideveen, een perceeltje heide of schraalland in het ontginningslandschap.